De hormonen Cortisol en Adrenaline bevinden zich in de bijnieren en deze komen in de bloedbaan terecht wanneer men stress ervaart.
Samen stimuleren ze de “vecht of vlucht reactie” van de mens. Het evolutionaire proces suggereert dat tijdens de 2,5 miljoen jaar van het Paleolithicum er meer acute stress voorkwam dan chronische stress. Hierdoor leerden we om te gaan met stresssituaties die snel oplosbaar waren.
Een typisch voorbeeld hiervan is het oog in oog komen staan met een roofdier. Als reactie op zulke acute stress grijpt de HPA as welke functioneert als de communicatie tussen de hypothalamus en de hypofyse in.
Cortisol en Adrenaline komen hierdoor in de bloedbaan terecht om de ademhaling, hartslag, bloeddruk en bloedsuiker spiegel omhoog te brengen en tegelijkertijd worden alle niet essentiële activiteiten stil gelegd om alles op alles te zetten voor overleving.
Brandstof zoals glucose, vetzuren, aminozuren en ketonen worden bij de spijsvertering, groei, reproductie en immuniteit weggehaald en naar de hersenen en spieren toegestuurd voor een verhoogde mate van alertheid, snelheid en kracht. Als het stressmoment voorbij is dan herstellen de stresshormonen en dan zakken de metabolische systemen terug naar de normale uitgangswaarde.
Wat Is Bijnieruitputting?
Natuurlijk hebben we vandaag de dag ook nog wel eens te maken met acute stress, maar we hebben met een grotere bedreiging te maken, namelijk chronische sub-acute stress welke de bijnieren over stimuleert. Dit leidt tot chronische verhoogde hormoonspiegels.
Hoewel de bijnieren blijven functioneren ontstaat er een daling in de uitvoer van stresshormonen waardoor deze niet aan zijn behoefte kan voldoen en bijnier vermoeidheid ontstaat. Tijdens bijnier vermoeidheid komen metabolische systemen afhankelijk van de stress hormonen activatie zoals bloedsuiker homeostase in het gedrang.
Wanneer de bloedsuikerspiegel bij gezonde mensen overdag of ’s nachts daalt dan wordt Cortisol geactiveerd zodat de bloedsuikerspiegel naar een normaal niveau terugkeert. Zonder voldoende Cortisol treedt hypoglykemie op waardoor bijnier vermoeidheid ontstaat.
In aanvulling op oorzaken van sub-acute stressfactoren zoals onvoldoende slaap, elke dag lang vastzitten in het verkeer, deadlines op het werk, kinderen opvoeden, financiële zorgen, ongezonde voeding, teveel cafeïne, te veel beweging en andere stress veroorzakers zoals een verhuizing, het overlijden van een dierbare, ziekte, je baan kwijtraken of scheiding, dragen allemaal bij aan activering van de HPA-as en een stress reactie.
Een vicieuze cirkel ontstaat waardoor stress de behoefte aan glucose opwekt. Deze behoefte kan niet vervuld worden door de productie van inadequate stress productie wat leidt tot hypoglykemie, wat weer stress veroorzaakt en ga zo maar door.
Hoewel een enkele aanval van acute stress de bijnieren kan over stimuleren, is het vaker zo dat de ongekende niveaus van chronische psychische, lichamelijke en emotionele stress aanwezig in het hedendaagse leven de bijnieruitputting veroorzaakt.
Wat Zijn De Symptomen Van Bijnieruitputting?
- je uitgeput voelen zonder een aanwijsbare reden, zelfs na een goede nacht slapen
- je uitgeput en angstig voelen op hetzelfde moment
- je geïrriteerd en depressief voelen
- meer energie hebben in de avond
- moeite hebben met in slaap vallen of ’s nachts wakker worden
- een verminderd vermogen hebben om je te concentreren en dingen te herinneren
- moeite hebben met het omgaan van acute stress en herstellen van ziekte
- trek hebben in zoute en/of zoete en veel calorie bevattende tussendoortjes
- een toename van buikvet
Bijnieruitputting Kan Verholpen Worden
Het is ontzettend belangrijk om oorzaken van stress te vermijden om je hormoonlevel weer op orde te krijgen.
Voldoende slaap krijgen, het vermijden van veel cafeïne en alcohol en het volgen van een gezond voedingsrijk dieet zoals het Paleo dieet zonder maaltijden over te slaan kunnen wonderen doen voor je gestel.