Vet blijft een essentiële voedingsstof in elk type dieet. Hoezeer je op je gewicht wil letten of op een andere manier bezig bent met een gezondere leefstijl, helemaal zonder kan niemand.
De keuze voor gezonde vetten om in te bakken vereist dan ook dat je een afweging maakt.
Dierlijk of plantaardig vet.
Waar veelal het onderscheid wordt gemaakt tussen dierlijk en plantaardig vet is het relevant nog een derde variant te onderscheiden, kunstmatig geproduceerd vet.
Daarnaast bestaat strikt genomen nog een vierde variant, waar een producent van voedingsmiddelen om commerciële redenen iets aan heeft toegevoegd of gewijzigd zodat deze vetten over eigenschappen gaan beschikken die in de voedingsmiddelenindustrie gewenst zijn, maar waar de consument niet beter van wordt.
Pindakaas bijv. bevat strikt genomen louter gezonde onverzadigde of meervoudig onverzadigde vetten, maar omdat de consument smeuïge pindakaas verkiest, wordt het plantaardig vet (kunstmatig) gehard, waarmee dit mogelijk transvet gaat bevatten.
Transvet behoort niet tot de gezonde vetten om in te bakken.
Steroïden, cholesterol en omega-3.
Verzadigd vet – saturated, dat ook in onderzoek vaak wordt geassocieerd met hart- en vaatziekten is in zekere zin essentieel. Het speelt een rol in de synthese van seksespecifieke steroïden, noodzakelijk in de voortplanting, en bij het leveren van (sport)prestaties.
Vet is daarmee van belang in een Paleo-dieet. Bekend is dat verzadigd vet in veruit de meeste gevallen van dierlijke oorsprong is.
Het probleem is dat verzadigd vet (cholesterol) de vaatwand wordt ingezogen en zo een bijdrage kan leveren aan de vorming van plaques. Hier telt echter niet je absolute gehalte aan cholesterol, maar de verhouding HDL/LDL.
Deze dient ongeveer 4:1 te zijn. Een hoog cholesterol gehalte is dan ook niet in alle gevallen een risicofactor.
Visolie (behorend tot de dierlijke vetten) behoort tot de gezonde vetten om in te bakken. Dat komt omdat visolie veel omega-3 vetten kent, waarbij vergeten wordt dat visolie ook een hoog percentage verzadigd vet bevat. Dat laatste kan een reden voor je zijn visolie af te wisselen, denk daarbij ook aan plantaardige olie .
Olie van plantaardige oorsprong bevat zowel veel onverzadigd als meervoudig onverzadigd vet. Probleem is dat plantaardig vet geen of zeer weinig omega-3 bevat, met als uitzondering lijnzaadolie.
Omega-3 is een precursor voor EPA en DHA, en wordt ook in ei aangetroffen. Zowel EPA als DHA, beide essentiële voedingsstoffen, komen voor in (vette) vis. Daarnaast is er nog een reden voorzichtig te zijn met plantaardige olie daar in eerste instantie van uit Canada (Canadian Oil) het eindproduct Canola ook naar Europa is gekomen. Canola olie is echter per definitie GM-food!
Gezonde vetten om in te bakken; de aanbevelingen.
Het beste kun je alle vormen van transvet, en ook GM-food vermijden. Deze vetten behoren niet tot de gezonde vetten om in te bakken.
Dat vet een essentiële bouwsteen is maakt dat bakken in (dierlijk)vet een goede oplossing is om in je dagelijkse vetbehoefte te voorzien, mits je niet te heet bakt, om het risico op PAK’s (ongewenste toxische verbindingen) te voorkomen.
Bak bij voorkeur in visolie, ev. af te wisselen met plantaardige olie.